Papa, yani Katolik dünyasının babası… Peki, bir evde üç baba olursa ne olur? Evet, Hıristiyanlık tarihinde öyle bir dönem oldu ki aynı anda 3 tane papa birden vardı. Peki, nasıl oldu bu? Hangi olay bu duruma yol açtı? Hıristiyan dünyasında nasıl etkileri oldu? Bu karışıklık dönemi nasıl sona erdi? Gelin videonun devamında Batı Bölünmesi dönemini hep beraber inceleyelim.
(intro)
1296 yılıydı… Fransız Kral 4. Philip Kilise’nin vergisine zam yapmaya karar vermişti. Bu tabii ki Papa VIII. Bonifacius’u kızdırmıştı. Bunun üzerine Bonifacius Unam Sanctam olarak bilinen bir ferman yayınladı. Bu fermanın genel içeriği extra ecclesiam nulla salus yani Kilise’nin dışında kurtuluş yoktur doktrininin benimsendiğini duyurmak üzerineydi. Yani Papa, herhangi bir dünyevi kralın Papa’nın üzerine hüküm koyamayacağını Kral 4. Philip’in başına kakıyordu. Tabii ki Philip bu duruma sessiz kalmayacaktı. Papa’yı sapkın ilan etti ve tutuklattı. Üstelik hapishanede de kötü muameleye maruz bıraktı ve Papa VIII. Bonifacius esaret altındayken öldü. Sonrasında Philip, kendisine yakın olan XI. Benedict’i papa olarak seçtirdi ve Bonifacius’un kendisi hakkında ilan ettiği aforoz hükmünün geçersiz sayılmasını sağladı. Papa XI. Benedict’in de ölümünün ardından Philip, 1305’te kardinalleri aynı zamanda bir Fransız diplomatı olan V. Clement’i papa olarak seçmek için çıkmaza giren bir konklava zorladı ve V. Clement papa olarak seçildi.
Papa V. Clement, memleketi Fransa ile İngiltere arasında yıllardır süregelen savaş ortamını yatıştırabilmek ve Fransa etkisine girmemiş olan kardinallerin baskısından kaçabilmek için 1309 yılında Roma’daki papalık sarayını yine bir Papalık arazisi olan ancak Fransa Krallığı içerisinde yer alan Avignon’a taşıdı. Avignon’daki papalık döneminde tam 7 papa görev yaptı. Ta ki 1376 yılında yönetimde olan Papa XI. Gregorius Roma’daki papalık sarayına dönme kararı alana kadar. Ancak Roma’ya dönüldükten sonra birkaç ay içinde XI. Gregorius öldü. Dolayısıyla yeni bir konklavın toplanması ve yeni papanın seçilmesi gerekiyordu. Ancak Roma’daki kardinaller 70 yıldan uzun bir zamandır yeni papa seçmemişlerdi. Yine de Romalılar kendi papalarını seçmekte ve Katolik otoritesini tam manasıyla yeniden sağlamakta kararlıydılar. Konklavın yapıldığı sırada Roma’da devam edegelen bir huzursuzluk ortamı vardı. Yerel yönetimler ve çeteler papalık şarap mahzenini ve toplantıyı yağmaladıkları sırada kardinaller üzerinde İtalyan bir papa seçilmesi konusunda baskı kurdular. Konklavın sonucunda Napoli Başpiskoposu Bari, VI. Urban olarak papa seçildi. İlk başlarda kardinaller bir memnuniyetsizlik duymadılar bu seçimden. Ancak bu yeni papanın kardinallerin parasını kısıtlamayı isteyen bir reformcu olduğu fark edildi. Lüks yaşamlarından taviz vermek istemeyen kardinaller bunun üzerine konklavın çete baskısı altında gerçekleştiğini gerekçe sunarak seçilen papanın hükümsüz olduğunu duyurdular. Sonrasındaysa Papa VII. Clemens’i seçmek için yeni bir konklav topladılar. Clemens papa seçilince Urban’ı aforoz etmeye çalıştı. Ancak her ne kadar hükümsüz sayılmış olsa da Urban da seçilmiş bir papaydı ve Roma kardinalleriyle Clemens’in otoritesini reddetti. Bunun üzerine Clemens Roma’da Urban’la mücadeleye girişmek yerine papalık sarayını yine Avignon’a taşıdığını duyurarak Roma papalık sarayını geçersiz saymaya çalıştı. Clemens destekçisi kardinaller Avignon’a gidince açılan boşluklar Urban tarafından kendi destekçisi olan kardinallerle dolduruldu. Bölünme ciddi anlamda başlıyordu.
Aynı anda iki farklı papa iki farklı papalık sarayında meşru olan papanın kendisi olduğunu söylüyordu. Ancak Hıristiyan devletlerin papaya bağlılık bildirmesi gerekiyordu ve hangi papanın meşru olduğu farklı devletler tarafından farklı şekillerde görülüyordu. Meşru papa görüşü devletlerin diplomatik durumuna göre tanınmaya başlamıştı. Mesela Fransız Krallığı kendi topraklarındaki Avignon papasına tabi olduğunu ilan edince baş düşmanı İngiliz Krallığı da Roma papasına tabi olmuştu. Bu bölünme sadece diplomatik açıdan bir bölünme olmuş ve herhangi bir mezhepleşmeye sebep olmamıştı. Urban ve Clemens öldükten sonra Avignon papalığı da Roma papalığı da ayrı ayrı papalar seçti. Onyıllar boyunca bu çift papa olayı devam etti. Ta ki 1409’da Pisa Konsili toplanana kadar. Her iki papanın da durumu çözmek için adım atmadığını gören Avignon ve Roma’dan bir grup kardinal Katolik dünyasındaki bu çift başlılığa bir son vermekte kararlıydı. Her iki papa da tartıştıkları için normalde papada olan konsil toplama yetkisinin kendileri tarafından da kullanılma hakkı olduğunu iddia ederek Pisa’da bir konsil topladılar. Konsilde ise mevcut papaların görevden alınması ve yerine V. Alexander’ın papa olması kararlaştırıldı. Ancak her iki papa da bu konsili kabul etmeyi reddetti. Dolayısıyla kardinaller papa sayısını ikiden bire düşürmeye çalışırken yanlışlıkla üçe çıkarmış oldular. Bu üç papalı düzen sekiz yıl daha sürdü. Ta ki 1417’deki Konstanz Konsili’ne kadar.
Konstanz Konsili’nde Pisa ve Roma papaları geri adım attı ve V. Martin bu iki grubun ortak papası seçildi. Avignon papalığının papası XIII. Benedict hâlâ meşru papalık iddiasını sürdürüyordu ve bu durum 1423 yılına kadar da devam etti ancak papanın 1423 yılındaki vefatının ardından Avignon’daki kardinaller yeni bir papa seçmek yerine Roma’daki V. Martin’e tabi olmayı seçti ve böylece Batı Bölünmesi son bulmuş oldu.
Bu papalık krizi 1378’den 1423’e kadar 45 yıl sürmüş olsa da diplomatik birtakım zıtlaşmalar haricinde herhangi bir mezhepleşmeye sebep olmadan son buldu. Böylece biz de bir videomuzun daha sonuna gelmiş olduk. Videolarımızdan haberdar olmak için abone olmayı ve bizlere destek olmak için videoyu beğenmeyi unutmayın.
0 Yorum